Zygmunt Pietruszczyński


Zygmunt Pietruszczyński to postać o wyjątkowym wkładzie w rozwój polskiego rolnictwa oraz edukacji akademickiej. Urodził się 21 stycznia 1886 roku w Puławach, a zmarł 27 stycznia 1965 roku w Poznaniu. W swojej karierze był nie tylko rolnikiem, ale również profesorem Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie przeszedł przez różne szczeble akademickie, ale także nauczał na Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu.

Jego osiągnięcia i działalność mają trwały wpływ na dziedzinę rolnictwa oraz kształcenia przyszłych pokoleń specjalistów w tej ważnej branży. Zygmunt Pietruszczyński był osobą zaangażowaną w społeczność akademicką i lokalną, co czyni go ważną postacią w polskiej historii edukacji i rolnictwa.

Życiorys

Życie prywatne

Zygmunt Pietruszczyński pochodził z rodziny nauczycielskiej, jego ojcem był Franciszek, a matką Henryka z Bracławskich. W 1911 roku związał się małżeństwem z Wandą Brydzińską, której życie trwało od 27 lipca 1890 do 1 września 1976.

Edukacja i studia

W młodym wieku Zygmunt rozpoczął naukę w szkole realnej, lecz został usunięty z powodu udziału w strajku szkolnym w 1905 roku. W roku 1906 zdołał jako eksternista zdać maturę w prywatnym gimnazjum w Warszawie. Następnie, w latach 1906-1909, studiował na Wyższych Kursach Rolniczych Towarzystwa Kursów Naukowych. Negocjował również naukę na uniwersytetach w Halle i Lipsku, gdzie kształcił się aż do 1911 roku, uzyskując dyplom agronoma.

Aktywność naukowa i zawodowa

W 1910 roku, Zygmunt objął stanowisko asystenta w Krajowej Stacji Doświadczalnej Chemiczno-Rolniczej w Dublanach, pracując pod okiem profesora Józefa Mikułowskiego-Pomorskiego. Wspólnie z nim w 1911 roku dołączył do Katedry Chemii Rolnej Uniwersytetu Warszawskiego. Z kolei w latach 1912-1918 pełnił funkcję dyrektora w Kowieńskiej Stacji Doświadczalnej Chemiczno-Rolniczej w Bejsagole.

W okresie od czerwca 1918 do marca 1920 roku był zatrudniony w Ministerstwie Rolnictwa i Dóbr Państwowych. Gdy w kwietniu 1920 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, objął Katedrę Ogólnej Uprawy Roli i Roślin na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego, a w 1929 roku został profesorem zwyczajnym.

Zygmunt był także aktywny w polityce, kierując sekcją młodzieżową Rady Wojewódzkiej Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w Poznaniu. W 1930 roku ubiegał się o mandat senatorski z ramienia BBWR. Był jednym z nielicznych poznańskich profesorów, którzy przychylnie patrzyli na osobę Józefa Piłsudskiego oraz jego rządy. Organizował studium oraz Wydział Rolniczy Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w latach 1929-1931, regularnie dojeżdżając tam z wykładami.

Jako kierownik badań nad ziemniakami współpracował od 1938 roku z Państwowym Instytutem Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach, kontynuując tę działalność w czasie II wojny światowej, aż do połowy 1950 roku. W trakcie wojny pełnił funkcję dziekana Wydziału Rolniczo-Leśnego na Tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich, a po wojnie powrócił na swoje wcześniejsze stanowisko na Uniwersytecie Poznańskim.

Zygmunt rozwijał badania nad wartością rolniczą odmian roślin uprawnych, zakładając specjalną pracownię odmianoznawczą przy Katedrze, której celem było odtworzenie rejestru krajowych odmian roślin uprawnych. W latach 1945-1958 zasiadał w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Poznaniu jako radny oraz zastępca przewodniczącego Komisji Oświaty. W 1955 roku objął dodatkowo kierownictwo Działu Roślin Oleistych i Kukurydzy w Instytucie Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa.

Na emeryturę przeszedł w 1960 roku. Zmarł 27 stycznia 1965 roku, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Sołackim parafii rzymskokatolickiej pw. Jana Marii Vianneya (kwatera św. Barbary-24-8). Jego dorobek naukowy obejmuje imponującą liczbę ponad 35 oryginalnych prac, 8 książek, 2 obszerne rozdziały w zbiorowym podręczniku szczegółowej uprawy roślin oraz setki artykułów.

Ordery i odznaczenia

Zygmunt Pietruszczyński, jako wybitny przedstawiciel swojego pokolenia, został uhonorowany wieloma znaczącymi nagrodami i odznaczeniami. Oto niektóre z nich:

  • krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 10 listopada 1933 roku,
  • srebrny wawrzyn akademicki, przyznany 7 listopada 1936 roku.

Ważniejsze publikacje

Wśród znaczących osiągnięć naukowych Zygmunta Pietruszczyńskiego, można wyróżnić następujące publikacje:

  • uprawa lucerny, Poznań 1931,
  • uprawa lucerny, Warszawa 1954,
  • uprawa rzepaku i rzepiku, Poznań 1934,
  • uprawa rzepaku i rzepiku, Warszawa 1949,
  • wybór kłębów ziemniaczanych do sadzenia w świetle nowych badań, Poznań 1925.

Przypisy

  1. M. Jakś-Ivanovska, Profesorowie Uniwersytetu Poznańskiego 1919–1939. Portret demograficzno-społeczny, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, 76, 2016, s. 371.
  2. E. Lubicz-Niezawitowski, Autobiografia, „Acta Medicorum Polonorum”, 1, 2011, s. 77, przypis nr 35.
  3. M. Skarżyński, Poznańskie lata Henryka Ułaszyna, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Sekcja Językoznawcza”, T. 19 (39), z. 1, s. 212.
  4. Zdjęcie z grobem i podstawowe informacje. [dostęp: 11.06.2017 r.]
  5. M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 461 „za krzewienie czytelnictwa”.
  6. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  7. Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981, s. 567.
  8. Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981, s. 568.
  9. Informator Urzędowy powiatu gnieźnieńskiego, nr 88.
  10. W latach 1916–1918 szkoła została ewakuowana do Smoleńska.

Oceń: Zygmunt Pietruszczyński

Średnia ocena:4.5 Liczba ocen:7