Stanisław Marian Dobrowolski, urodzony 5 sierpnia 1883 roku w Puławach, był istotną postacią w polskiej edukacji. Jego życie zakończyło się 7 listopada 1978 roku w Warszawie, gdzie spędził ostatnie lata.
Był nie tylko pedagogiem, ale także aktywnym działaczem oświatowym, co czyniło go ważnym elementem rozwijającego się systemu edukacji w Polsce.
Życiorys
Stanisław Dobrowolski ukończył edukację w szkole realnej w Sosnowcu w 1901 roku. Po tym etapie, podjął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, a także na uczelniach we Lwowie oraz Jagiellońskim, kończąc je w 1908 roku. W swojej karierze zawodowej uczynił wiele dla polskiego szkolnictwa, pracując jako nauczyciel, m.in. w Łodzi. Od 1915 roku pełnił funkcję wizytatora szkół warszawskich, a później został naczelnikiem wydziału w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Dodatkowo, w latach 1927–1930 był kierownikiem pedagogicznym w Liceum Krzemienieckim.
W swoich działaniach był aktywnym organizatorem uczniowskich Kół Samokształceniowych. Od 1902 roku był członkiem organizacji „Zet”. W 1905 roku objął stanowisko przewodniczącego centralnego komitetu strajkowego uczniów szkół średnich, a następnie brał udział w bojkotowaniu szkół rosyjskich. Jako dyrektor Państwowego Wyższego Kursu Nauczycielskiego w Warszawie, a także Prezes Stowarzyszenia Uczestników Walki o Szkołę Polską, miał znaczący wkład w rozwój polskiego szkolnictwa. Był również organizatorem i wiceprzewodniczącym Kongresu Dziecka oraz współzałożycielem Fundacji Szkolnictwa Polskiego za Granicą. W 1937 roku pełnił rolę prezesa Towarzystwa Kolonii Letnich Publicznych Szkół Powszechnych w Łodzi, a także wiceprezesa łódzkiej Pielgrzymki Nauczycielskiej na Jasną Górę.
Życie prywatne
Był synem Stanisława Dobrowolskiego oraz Kamili z domu Bogusławskiej. Jego żoną została Maria z domu Klemborowska. Po zakończeniu życia ziemskiego, Stanisław Dobrowolski spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze 31A, na grobie oznaczonym jako TUJE, grób numer 8.
Oznaczenia
Stanisław Dobrowolski, jako wybitny nauczyciel, został odznaczony za swoje zasługi i osiągnięcia w dziedzinie edukacji oraz działalności społecznej. Jego wyróżnienia to:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1923),
- Złoty Krzyż Zasługi.
Publikacje
Oto zestawienie publikacji autorstwa Stanisława Dobrowolskiego, które szczególnie wywarły wpływ na rozwój edukacji i wychowania w Polsce. Jego prace obejmują szeroki zakres tematów związanych z procesem nauczania i pedagogiką.
- Poradnik przy wyborze zawodu: Rolnictwo, ogrodnictwo, leśnictwo, mleczarstwo, meljoracje rolne, miernictwo, z zapisu Władysława Pepłowskiego, 1914,
- Nauczyciel ludowy jako główny czynnik rozwoju szkolnictwa, Księgarnia M. Arcta, 1918,
- Nauczyciel jako główny czynnik rozwoju szkolnictwa powszechnego, Książnica Polska Towarzystwa Naucz. Szkół Wyższych, 1922,
- Rewolucja młodzieży szkolnej 1905 roku, Skład Główny w „Naszej Księgarni”, 1933,
- System klasowy i system pracowniany: (z doświadczeń w Liceum Krzemienieckiem), Warszawa 1934,
- Przygotowania do „Kongresu Dziecka”, 1937,
- W żołnierce i konspiracji: notatki z ocalałych szpargałów, wydawca nieznany, 1939,
- Wychowanie i wychowawca: rodzic – nauczyciel – mistrz, Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”, 1948,
- Dobór młodzieży do zawodu nauczycielskiego, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1957,
- Struktury umysłów nauczycieli, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1959,
- Eksperymenty pedagogiczne w Polsce w latach 1900-1939, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1963,
- Szkoły eksperymentalne w Polsce, 1900-1964, Nasza Księgarni, 1966.
Powyższe publikacje są świadectwem zaangażowania Dobrowolskiego w rozwijanie i reformowanie edukacji w Polsce, odzwierciedlając jego przemyślenia oraz badania dotyczące metod nauczania i roli nauczycieli w społeczeństwie.
Przypisy
- ANDRZEJ MEISSNER RYSZARD ŚLĘCZKA ORCID: Uniwersytet Pedagogiczny DOI: /PHO_2020.1_ PDF Free Download [online], docplayer.pl [dostęp 12.11.2023 r.]
- a b c d e AndrzejA. Meissner AndrzejA., RyszardR. Ślęczka RyszardR., Zachowani w pamięci. Wykaz zmarłych historyków wychowania od XVIII do XXI wieku, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” (1-2), 2020, s. 205–236, DOI: 10.17460/PHO_2020.1_2.12, ISSN 0033-2178 [dostęp 12.11.2023 r.]
- Łodzianie - Kawalerami orderu „Odrodzenia Polski", „Republika” (115), bc.wbp.lodz.pl, 04.05.1923 r. [dostęp 12.11.2023 r.]
- StanisławS. Dobrowolski StanisławS., Ratujmy dzieci dając im powietrze i słońce, „Echo” (113), bc.wbp.lodz.pl, 24.04.1937 r. [dostęp 12.11.2023 r.]
- Pielgrzymka Nauczycielska na Jasną Górę. W Łodzi powstał Diecezjalny Komitet Organizacyjny, „Głos Trybunalski” (100), bc.wbp.lodz.pl, 22.04.1937 r. [dostęp 12.11.2023 r.]
- a b c d e f g h Czy wiesz kto to jest?, Wydawn. Artystyczne i Filmowe, 1983 [dostęp 23.10.2023 r.]
- a b c WincentyW. Okoń WincentyW., Słownik pedagogiczny, Państwowe Wydawn. Nauk., 1981, ISBN 978-83-01-01958-7 [dostęp 13.10.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jan Amborski | Paweł Czarnecki | Witold Sienkiewicz (historyk) | Joanna Goszczyńska | Krystyna Warakomska | Zygmunt Pietruszczyński | Wanda Szemplińska-Stupnicka | Grzegorz Woźniakowski | Bronisława Szlakiewiczówna | Henryk Mitosek | Roman Grzybowski | Józef Wierusz-Kowalski | Kazimierz Wierzchowski | Andrzej Krupiński | Boris Arbuzow | Michał Kowal | Jan Tomaszewski (geolog) | Zygmunt Wilczek | Beata Szymańska | Jolanta KotlińskaOceń: Stanisław Dobrowolski (nauczyciel)