Edward Próchniak, znany również pod pseudonimem Sewer, urodził się w Puławach 4 grudnia 1888 roku. Jego życie zakończyło się tragicznie 21 sierpnia 1937 roku w Moskwie.
Był to człowiek o istotnym wkładzie w ruch rewolucyjny, stając się w 1920 roku jednym z członków Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski. Jego działalność polityczna wpisywała się w szerszą perspektywę walki o komunizm, a Próchniak był również członkiem Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Polski, gdzie pełnił ważną rolę w kształtowaniu ideologii i polityki partii.
Życiorys
Edward Próchniak urodził się w 1879 roku i swoją działalność polityczną rozpoczął na początku XX wieku. W 1903 roku wstąpił do Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy, a rok później aktywnie brał udział w rewolucji 1905. W celu poszerzenia swojej edukacji partyjnej, uczęszczał do szkoły w Longjumeau niedaleko Paryża. W latach 1900 oraz 1912 został uwięziony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, co miało znaczący wpływ na jego się działalność polityczną.
Po rewolucji październikowej stał się członkiem sekcji polskiej Rosyjskiej Partii Komunistycznej(b) oraz objął przewodnictwo w departamencie polskim w Ludowym Komisariacie do spraw Narodowości. Jego zaangażowanie w ruch komunistyczny trwało, gdy 16 grudnia 1918 dołączył do Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. W 1920 roku został powołany do marionetkowego Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski, który miał swoją siedzibę w Białymstoku.
Po niepowodzeniu Armii Czerwonej w wojnie polsko-bolszewickiej Próchniak osiedlił się w Rosji Sowieckiej, a następnie w Moskwie. W latach 30. XX wieku, w okresie „wielkiej czystki”, jego sytuacja dramatycznie się pogorszyła. 8 lipca 1937 roku został aresztowany przez NKWD i, po osądzeniu przez Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR, 21 sierpnia 1937 roku skazano go na śmierć z zarzutu „udziału w organizacji kontrrewolucyjnej”. Tego samego dnia wykonano na nim wyrok.
Jego ciało zostało skremowane na Cmentarzu Dońskim, gdzie spoczął anonimowo. Dopiero 7 maja 1955 roku zrehabilitowano go postanowieniem Kolegium Wojskowego Sądu Najwyższego ZSRR, co potwierdziło, że jego wcześniejsze skazanie było efektem represji politycznych tamtego okresu.
Przypisy
- Прухняк Эдуард Андреевич (ros.)
- Stefan Król: Cytadela warszawska. Warszawa: Książka i Wiedza, 01.01.1978 r., s. 242.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Wacław Bajkowski | Jan Barcz | Tomasz Mamiński | Grażyna Biernacka | Jerzy Sztachelski | Grzegorz Olszak | Zygmunt Mostowski | Paweł Maj | Włodzimierz Karpiński | Paweł Rabiej | Krystyna Wilczyńska-Ciemięga | Bronisław Karpiński | Bogdan Skwarka | Leon Dembowski (polityk) | Piotr Pyzik | Julia Kratowska | Małgorzata Sadurska | William Arthur WhiteOceń: Edward Próchniak