W Polsce, Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy jest istotnym instytucjonalnym podmiotem, działającym w obszarze badań weterynaryjnych.
Instytut ten znajduje się pod zwierzchnictwem ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, co podkreśla jego znaczenie w kontekście polityki rolniczej i zdrowotnej kraju.
Warto zaznaczyć, że od 2003 roku instytut ten posiada status państwowego instytutu badawczego, co umożliwia mu prowadzenie wysokiej jakości badań oraz realizację projektów naukowych z zakresu weterynarii.
Historia
Historia Państwowego Instytutu Weterynaryjnego rozpoczęła się w 1945 roku, kiedy to instytucja ta została utworzona jako jednostka badawczo-rozwojowa działająca pod auspicjami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Z biegiem lat instytut znacząco rozwinął swoje kompetencje oraz zakres działalności.
W 2003 roku instytut zyskał status państwowego instytutu badawczego, co potwierdziło jego ważność i unikalność w skali kraju. Obecnie jest to jedyna tego typu placówka w Polsce, co stawia ją w czołówce instytucji zajmujących się badaniami w dziedzinie weterynarii.
Działalność
Instytut wykonuje szereg kluczowych funkcji, mających na celu rozwój wiedzy w dziedzinie medycyny weterynaryjnej. Głównym zadaniem jest prowadzenie badań naukowych, które koncentrują się na diagnostyce oraz profilaktyce chorób zakaźnych, w tym także tych, które mogą przechodzić ze zwierząt na ludzi.
W ramach swojej działalności, instytut zajmuje się również higieną żywności oraz toksykologią, aby zapewnić bezpieczeństwo produktów pochodzenia zwierzęcego. Kluczowym aspektem pracy Instytutu jest kształcenie i doskonalenie zawodowe lekarzy weterynarii, które realizowane jest w Weterynaryjnym Centrum Kształcenia Podyplomowego.
Instytut pełni również istotną rolę jako krajowy ośrodek referencyjny w zakresie oceny sytuacji epidemiologicznej w Polsce. Jego zadania obejmują monitorowanie ksenobiotyków w żywności, co jest niezwykle ważne dla ochrony zdrowia publicznego.
Dodatkowo, instytut prowadzi urzędową kontrolę oraz badania weterynaryjnych preparatów biologicznych przed ich rejestracją. Sprawuje także nadzór naukowy nad zakładami higieny weterynaryjnej, co zapewnia ich właściwe funkcjonowanie. Na końcu, instytut odgrywa rolę doradcy naukowego dla administracji weterynaryjnej, co wzmacnia efektywność działań w obszarze ochrony zdrowia zwierząt i ludzi.
Organizacja
W skład Państwowego Instytutu Weterynaryjnego wchodzą różnorodne zakłady oraz pracownie, które reprezentują szereg kluczowych dziedzin weterynaryjnych. Do tych dyscyplin należą m.in.: mikrobiologia weterynaryjna, biochemia zwierząt, patologia weterynaryjna, toksykologia weterynaryjna, fizjopatologia rozrodu, higiena żywności pochodzenia zwierzęcego oraz higiena pasz.
Instytut obejmuje również zakłady dedykowane badaniu chorób specyficznych dla różnych gatunków zwierząt, takich jak bydło, owce, konie, świnie, drób, psy, koty, zwierzęta futerkowe, ryby oraz pszczoły. Dodatkowo, prowadzone są tam badania dotyczące istotnych dla hodowli chorób, takich jak pryszczyca, co podkreśla znaczenie tego Instytutu dla zdrowia zwierząt i bezpieczeństwa żywności.
Największy kompleks budynków Instytutu zlokalizowany jest w Puławach, natomiast pozostałe obiekty znajdują się w Bydgoszczy oraz Zduńskiej Woli, co pozwala na szeroką i zróżnicowaną działalność badawczą w różnych regionach.
Badania
W zakresie badań, Instytut zajmuje się szerokim zakresem tematyki badawczej, która obejmuje między innymi diagnostykę oraz profilaktykę chorób zakaźnych i pasożytniczych, badania etiologiczne, a także higienę żywności pochodzenia zwierzęcego. W dodatku, naukowcy koncentrują się na toksykologii, farmakologii weterynaryjnej, patologii rozrodu oraz chorobach gruczołu mlekowego, jak również na patofizjologii zwierząt.
Instytut dysponuje nowoczesnymi laboratoriami oraz zespołem wysoce wykwalifikowanych specjalistów, którzy prowadzą badania na najwyższym poziomie. Wyniki ich pracy są upowszechniane poprzez publikacje, instrukcje oraz prace monograficzne, co przyczynia się do popularyzacji najnowszych osiągnięć w dziedzinie weterynarii.
Instytut publikuje także naukowe czasopismo w języku angielskim pod nazwą Bulletin of the Veterinary Institute in Pulawy, w którym prezentowane są oryginalne badania naukowe. Czasopismo to jest dystrybuowane do licznych ośrodków naukowych nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie.
Rada Naukowa PIW-etu ma uprawnienia do nadawania stopni naukowych, w tym doktora oraz doktora habilitowanego nauk weterynaryjnych. Ponadto, instytucja dysponuje science-library, która posiada bogaty zbiór literatury, obejmujący około 30 000 książek oraz ponad 700 tytułów czasopism z zakresu medycyny weterynaryjnej oraz pokrewnych dyscyplin, co zapewnia możliwość wypożyczania książek w systemie międzybibliotecznym.
W styczniu 2007 roku, nowe laboratoria, które zostały zbudowane głównie dzięki funduszom europejskim, zostały oddane do użytku przez pracujących tam naukowców. Obiekt ten jest prawdopodobnie najnowocześniejszym laboratorium referencyjnym w dziedzinie nauk weterynaryjnych oraz ogólnie nauk medycznych w Polsce, spełniającym wszelkie normy i standardy jakościowe.
Pracownicy
W przeszłości w instytucie zatrudniony był znany specjalista, prof. Bronisław Kocyłowski. Aktualny zarząd instytutu przedstawia się następująco:
- Dyrektor: prof. dr hab. Stanisław Winiarczyk,
- Zastępca dyrektora ds. naukowych: prof. dr hab. Mirosław Polak,
- Zastępca dyrektora ds. współpracy i rozwoju: mgr Ewa Sosnówka-Tkaczyk, MBA.
Instytut dysponuje różnymi zakładami naukowymi, każdy z nich prowadzi badania w wybranej dziedzinie, a ich kierowników przedstawia lista poniżej:
- Zakład Analiz Omicznych – prof. dr hab. Dariusz Wasyl,
- Zakład Anatomii Patologicznej – prof. dr hab. Michał Reichert,
- Zakład Biochemii – prof. dr hab. Jacek Kuźmak,
- Zakład Chorób Bydła i Owiec – prof. dr hab. Dariusz Bednarek,
- Zakład Chorób Drobiu – dr hab. Krzysztof Śmietanka, prof. PIWet,
- Zakład Chorób Pszczół – lek. wet. Andrzej Bober,
- Zakład Chorób Ryb – prof. dr hab. Michał Reichert,
- Zakład Chorób Świń – p.o. dr Katarzyna Podgórska,
- Zakład Epidemiologii i Oceny Ryzyka – p.o. mgr Łukasz Bocian,
- Zakład Farmacji Weterynaryjnej – prof. dr hab. Beata Cuvelier-Mizak,
- Zakład Farmakologii i Toksykologii – dr hab. Piotr Jedziniak, prof. PIWet,
- Zakład Higieny Pasz – prof. dr hab. Krzysztof Kwiatek,
- Zakład Higieny Żywności Pochodzenia Zwierzęcego – prof. dr hab. Jacek Osek,
- Zakład Mikrobiologii – prof. dr hab. Krzysztof Szulowski,
- Zakład Parazytologii i Chorób Inwazyjnych – prof. dr hab. Tomasz Cencek,
- Zakład Pryszczycy w Zduńskiej Woli – dr Andrzej Kęsy,
- Zakład Radiobiologii – dr Małgorzata Warenik-Bany,
- Zakład Wirusologii – prof. dr hab. Jerzy Rola,
- Zakład Wirusologii Żywności i Środowiska – prof. dr hab. Artur Rzeżutka.
Jednym z głównych laboratoriów instytutu jest Laboratorium Diagnostyki Serologicznej pod kierownictwem dr hab. Moniki Szymańskiej-Czerwińskiej, prof. PIWet.
W skład Rady Naukowej X kadencji (2017-2021) wchodzą wybitni naukowcy:
- dr hab. Zbigniew Arent – UR Kraków,
- prof. dr hab. Dariusz Bednarek – PIWet-PIB Puławy,
- dr inż. Tadeusz Blicharski – IGHZ PAN Jastrzębiec,
- dr hab. Tomasz Cencek – PIWet-PIB Puławy,
- mgr Witold Choiński – ZPM Warszawa,
- dr hab. Katarzyna Domańska-Blicharz – PIWet-PIB Puławy,
- mgr Szymon Giżyński – MRiRW Warszawa,
- prof. dr hab. Zbigniew Grądzki – UP Lublin,
- prof. dr hab. Eugeniusz Grela – UP Lublin,
- prof. dr hab. Jarosław Horbańczuk – IGHZ PAN Jastrzębiec,
- prof. dr hab. Jerzy Jaroszewski – UWM Olsztyn,
- dr hab. Jacek Karamon – PIWet-PIB Puławy,
- prof. dr hab. Andrzej Koncicki – UWM Olsztyn,
- dr hab. Wojciech Kozdruń – PIWet-PIB Puławy,
- prof. dr hab. Krzysztof Kwiatek – PIWet-PIB Puławy,
- prof. dr hab. Ryszard Maciejewski – UM Lublin,
- lek. wet. Paweł Niemczuk – GIW Warszawa,
- mgr inż. Dariusz Pomykała – CDR o/Radom,
- prof. dr hab. Andrzej Posyniak – PIWet-PIB Puławy,
- prof. dr hab. Jerzy Rola – PIWet-PIB Puławy,
- prof. dr hab. Artur Rzeżutka – PIWet-PIB Puławy,
- mgr inż. Tamara Siecińska – ODR Końskowola,
- dr hab. Marcin Smreczak – PIWet-PIB Puławy,
- prof. dr hab. Wojciech Szweda – UWM Olsztyn,
- dr hab. Krzysztof Śmietanka – PIWet-PIB Puławy,
- dr Tomasz Śniegocki – PIWet-PIB,
- dr hab. Grzegorz Tomczyk – PIWet-PIB Puławy,
- prof. dr hab. Dariusz Wasyl – PIWet-PIB Puławy,
- dr hab. Grzegorz Woźniakowski – PIWet-PIB Puławy,
- mgr Magdalena Zasępa – MRiRW Warszawa.
Przypisy
- Państwowy Instytut Weterynaryjny ma nowego dyrektora. Kim jest prof. Stanisław Winiarczyk?. tygodnik-rolniczy.pl. [dostęp 21.12.2022 r.]
- a b c d Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy PIWet PIB. piwet.pulawy.pl [dostęp 29.07.2019 r.]
- https://www.piwet.pulawy.pl/o_nas/3
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty edukacyjne i naukowe":
Ośrodek Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych | Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa | Wydział Zamiejscowy Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Puławach | I Liceum Ogólnokształcące im. A.J. ks. Czartoryskiego w PuławachOceń: Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy