Ośrodek Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii jest istotną instytucją naukową, która specjalizuje się w badaniach nad patogenami biologicznymi, szczególnie tymi, które są nietypowe oraz stanowią wyjątkowe zagrożenie. Siedziba Ośrodka znajduje się w malowniczych Puławach, gdzie prowadzone są zaawansowane prace w tej dziedzinie.
Główne obszary działalności Ośrodka obejmują:
- wykrywanie oraz identyfikację czynników biologicznych,
- analizę aktywności środków hamujących wzrost bakterii,
- badania dotyczące skuteczności dezynfekcyjnych preparatów przeznaczonych do celów obronnych,
- monitoring zagrożeń biologicznych w różnych środowiskach, takich jak woda, gleba oraz powietrze.
Ośrodek posiada laboratorium III klasy bezpieczeństwa, co czyni go jednostką referencyjną w diagnostyce mikrobiologicznej dla licznych drobnoustrojów i wirusów, w tym laseczek wąglika Bacillus anthracis. Dzięki tak zaawansowanej infrastrukturze, Ośrodek odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa biologicznego.
Historia i powstanie ODiZZB
Historia wojskowego ośrodka naukowego w Puławach rozpoczęła się w 1949 roku, kiedy to Centrum Wyszkolenia i Badań Weterynaryjnych zostało przeniesione do tego miejsca. W miarę upływu lat, zmiany strukturalne sprawiły, że oprócz funkcji szkoleniowych, ośrodek stał się także kluczowym punktem w badaniach naukowych. Dzięki szerokim kontaktom zarówno z cywilnymi, jak i wojskowymi instytucjami w kraju i za granicą, placówka znacząco przyczyniła się do rozwoju dziedzin związanych z naukami weterynaryjnymi, zwłaszcza toksykologią, radiobiologią, mikrobiologią oraz higieną środków spożywczych.
Oprócz działalności ewidentnie naukowej, Puławski ośrodek nieustannie realizuje szkolenia przeznaczone dla wojskowej służby zdrowia i organizuje rozmaite wydarzenia, takie jak sympozja, konferencje oraz kursokonferencje. Warto zaznaczyć, że część oficerów związanych z puławskim instytutem miała okazję pełnić służbę w ramach misji ONZ na Bliskim Wschodzie, obejmujących m.in. Syria i Egipt, a także w innych zagranicznych operacjach, jak Irak czy Kambodża.
W 1990 roku, na mocy decyzji Szefa Sztabu Generalnego WP, Wojskowy Ośrodek Naukowo-Badawczy Służby Weterynaryjnej w Puławach stał się częścią Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii w Warszawie, zachowując przy tym znaczną samodzielność. W tym okresie kluczowym obszarem badań stały się czynniki broni biologicznej, w tym ich szybkie identyfikowanie oraz neutralizacja. Z biegiem lat współpraca z amerykańskimi ośrodkami badawczymi nabrała szczególnego znaczenia, co miało istotny wpływ na rozwój metodologii oraz efektywności prowadzonych badań.
Rok 2000 przyniósł istotne wydarzenie, jakim było oddanie do użytku jedynego w Polsce laboratorium trzeciej klasy bezpieczeństwa (BSL-3), co umożliwiło przeprowadzanie prac nad niebezpiecznymi mikroorganizmami w warunkach maksymalnego bezpieczeństwa. Obecna nazwa placówki – Ośrodek Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych, została nadana w 2002 roku, co odzwierciedla jej rosnące znaczenie oraz zaangażowanie w działania na rzecz ochrony zdrowia publicznego.
Struktura
W skład Ośrodka Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych wchodzą różnorodne jednostki naukowe, które posiadają swoje specjalistyczne pracownie. Poniżej przedstawiamy szczegóły tej struktury.
- Zakład Higieny i Ochrony Żywności, kierowany przez dr Romualda Gryko, który obejmuje:
- Pracownia Mikrobiologii Żywności,
- Pracownia Badania Toksyn Bakteryjnych,
- Pracownia Badania Żywności Genetycznie Modyfikowanej.
- Zakład Epizootiologii i Epidemiologii, kierowany przez ppłk. dr Zbigniewa Mizaka, który zawiera następujące pracownie:
- Pracownia Diagnostyki Czynników Bioterrorystycznych (BSL-3),
- Pracownia Badania Środków Przeciwbakteryjnych i Dezynfekcyjnych,
- Pracownia Badania Nowych Technik Diagnostycznych i Technologii Obronnych,
- Pracownia Mikrobiologii Klinicznej,
- Sekcja Analizy i Informacji Naukowej.
Kierownicy Ośrodka
W historii Ośrodka Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych kluczową rolę odgrywali jego kierownicy, którzy przez lata wpływali na rozwój i funkcjonowanie instytucji. Oto lista osób pełniących tę odpowiedzialną funkcję w kolejnych latach:
- 1945–1947 – płk dr n. wet. Józef Zagajewski,
- 1947–1960 – płk lek. wet. Władysław Jonczy,
- 1960–1968 – płk lek. wet. Anatol Sienkiewicz,
- 1968–1977 – mjr lek. wet. Janusz Kujawski,
- 1977–1985 – ppłk prof. dr hab. n. wet. Jerzy Mierzejewski,
- 1985–2011 – płk prof. dr hab. n. wet. Michał Bartoszcze,
- od 2011 – ppłk dr n. biol. Marcin Niemcewicz.
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty edukacyjne i naukowe":
Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa | Wydział Zamiejscowy Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Puławach | I Liceum Ogólnokształcące im. A.J. ks. Czartoryskiego w Puławach | Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut BadawczyOceń: Ośrodek Diagnostyki i Zwalczania Zagrożeń Biologicznych